Indexfondsen vergelijken: calculatie tool + complete gids voor 2025

Wil je beginnen met beleggen in indexfondsen, maar weet je niet welk fonds het beste bij jou past? Je bent niet de enige. Met tientallen indexfondsen en ETF’s op de Nederlandse markt is het lastig om een goede keuze te maken. In deze uitgebreide gids leggen we uit wat indexfondsen zijn, welke er zijn en hoe je ze kunt vergelijken. Ook kun je het rendement per indexfond berekenen en een overzicht vinden van welke het goedkoopste zijn.

Tool: indexfondsen vergelijken – bereken en vergelijk potentieël rendement

Maak gebruik van onze tool en bereken wat voor rendement je kunt behalen. Voer of zelf gegevens in of selecteer een van de indexfondsen om een calculatie te maken op basis van historische gegevens. Deze tool is uiteraard alleen ter indicatie, de toekomst voorspellen dat kunnen zelfs wij niet!

Wat zijn indexfondsen?

Een indexfonds is een beleggingsfonds dat een beursindex volgt. In plaats van dat een fondsmanager actief aandelen selecteert, koopt het fonds automatisch alle (of een representatieve selectie van) aandelen die in een bepaalde index zitten. Denk aan bekende indices zoals de AEX (Nederlandse topbedrijven), de S&P 500 (Amerikaanse topbedrijven) of de MSCI World (grote bedrijven wereldwijd).

Het grote voordeel van indexfondsen is dat ze passief beheerd worden. Er is geen dure fondsmanager nodig die probeert de markt te verslaan. Het fonds volgt gewoon de index. Dit maakt indexfondsen veel goedkoper dan actief beheerde fondsen, waar je vaak 1-2 procent per jaar aan beheerkosten betaalt.

Het verschil tussen indexfondsen en ETF’s

Je hoort vaak de termen “indexfonds” en “ETF” door elkaar gebruikt worden. Technisch gezien is er een verschil:

Indexfondsen zijn traditionele beleggingsfondsen die je rechtstreeks bij de aanbieder koopt. Je kunt meestal automatisch maandelijks een vast bedrag inleggen. De prijs wordt één keer per dag vastgesteld. Voorbeelden zijn de indexfondsen van Meesman, Brand New Day en Actiam.

ETF’s (Exchange Traded Funds) zijn beursgenoteerde indexfondsen die je via een broker koopt, net als gewone aandelen. De koers verandert continu tijdens beursuren. Je hebt meer flexibiliteit, maar vaak geen mogelijkheid om automatisch maandelijks in te leggen. Voorbeelden zijn ETF’s van Vanguard, iShares en VanEck.

In de praktijk worden beide vaak “indexfondsen” genoemd, omdat ze hetzelfde doel dienen: de markt volgen tegen lage kosten. In deze gids gebruiken we beide termen door elkaar, tenzij het specifieke verschil relevant is.

Waarom indexfondsen?

Voordat we ingaan op het vergelijken van indexfondsen, is het goed om te begrijpen waarom indexfondsen zo populair zijn geworden.

Reden 1: Actief beleggen werkt niet

Talloze studies hebben aangetoond dat actief beheerde fondsen het op lange termijn niet beter doen dan de markt. Sterker nog, na aftrek van kosten presteren de meeste actieve fondsen slechter dan een simpel indexfonds. Dit komt omdat:

• Fondsmanagers hoge salarissen vragen.
• Actieve fondsen veel transactiekosten maken door frequent te handelen.
• Het vrijwel onmogelijk is om consistent de markt te verslaan.

Warren Buffett, een van de meest succesvolle beleggers aller tijden, raadt particuliere beleggers aan om in indexfondsen te beleggen. Hij heeft zelfs een weddenschap gewonnen waarbij hij bewees dat een simpel S&P 500 indexfonds beter presteerde dan een selectie van dure hedgefondsen.

Reden 2: Lage kosten

De kosten van indexfondsen liggen vaak tussen de 0,1 procent en 0,5 procent per jaar. Actief beheerde fondsen rekenen vaak 1-2 procent of meer. Dit verschil lijkt klein, maar heeft een enorme impact op je rendement op lange termijn.

Stel je belegt 30 jaar lang €500 per maand met een gemiddeld rendement van 7 procent per jaar. Bij 0,2 procent kosten houd je aan het einde ongeveer €566.000 over. Bij 1,5 procent kosten is dat slechts €456.000. Een verschil van €110.000, puur door hogere kosten!

Reden 3: Spreiding

Met één indexfonds kun je in honderden of zelfs duizenden bedrijven tegelijk beleggen. Dit spreidt je risico enorm. Als één bedrijf failliet gaat, merk je dat nauwelijks in je portefeuille. Bij individuele aandelen kan één faillissement je hele inleg kosten.

Reden 4: Eenvoud

Indexfondsen zijn simpel. Je hoeft geen bedrijven te analyseren, jaarverslagen te lezen of markttrends te volgen. Je koopt het fonds en laat het staan. Dit maakt indexbeleggen toegankelijk voor iedereen, ook als je geen financiële achtergrond hebt.

Welke indexfondsen zijn er?

Er zijn honderden indexfondsen beschikbaar, maar we kunnen ze in een aantal categorieën indelen op basis van wat ze volgen.

Wereldwijde indexfondsen

Dit zijn de meest populaire indexfondsen voor particuliere beleggers. Ze volgen de wereldwijde aandelenmarkt en bieden maximale spreiding.

MSCI World

Volgt ongeveer 1.500 grote en middelgrote bedrijven in ontwikkelde landen (VS, Europa, Japan, etc.). Emerging markets (opkomende landen zoals China, India, Brazilië) zitten er niet in. Voorbeelden:

• Vanguard FTSE Developed World UCITS ETF (VEVE)
• iShares MSCI World UCITS ETF (IWDA)
• Northern Trust World Custom ESG Equity Index Fund

MSCI ACWI (All Country World Index)

Volgt ongeveer 2.900 bedrijven in zowel ontwikkelde als opkomende landen. Dit is de meest complete wereldwijde spreiding. Voorbeelden:

• SPDR MSCI ACWI UCITS ETF
• iShares MSCI ACWI UCITS ETF

FTSE All-World

Vergelijkbaar met MSCI ACWI, volgt ongeveer 4.000 bedrijven wereldwijd. Voorbeeld:

• Vanguard FTSE All-World UCITS ETF (VWCE) – een van de populairste ETF’s in Nederland

Meesman Aandelen Wereldwijd Totaal – Een Nederlands indexfonds dat de wereldmarkt volgt, inclusief emerging markets en small caps. Populair vanwege het gemak van automatisch inleggen.

Regionale indexfondsen

Wil je focussen op een specifieke regio? Dan zijn er indexfondsen die alleen Europa, de VS of Azië volgen.

Europa

Volgt Europese bedrijven. Voorbeelden:

• Vanguard FTSE Developed Europe UCITS ETF
• iShares MSCI Europe UCITS ETF

Verenigde Staten

Volgt Amerikaanse bedrijven. Voorbeelden:

• Vanguard S&P 500 UCITS ETF (VUSA) – volgt de 500 grootste Amerikaanse bedrijven
• Vanguard Total Stock Market ETF (VTI) – volgt de hele Amerikaanse markt, inclusief small caps

Emerging Markets

Volgt opkomende landen. Voorbeelden:

• Vanguard FTSE Emerging Markets UCITS ETF (VFEM)
• iShares MSCI Emerging Markets UCITS ETF

Sectorspecifieke indexfondsen

Er zijn ook indexfondsen die zich richten op specifieke sectoren, zoals technologie, gezondheidszorg of duurzame energie. Deze zijn riskanter omdat je minder gespreid bent, maar kunnen interessant zijn als aanvulling op een breed wereldwijd fonds.

Small cap indexfondsen

“Small caps” zijn kleinere bedrijven. Historisch gezien hebben deze iets hogere rendementen opgeleverd dan grote bedrijven, maar ze zijn ook volatieler. Voorbeelden:

• Vanguard Global Small-Cap Index Fund
• Northern Trust World Small Cap Index Fund

Hoe vergelijk je indexfondsen?

Nu komt het belangrijkste deel: hoe kies je het beste indexfonds voor jouw situatie? Er zijn verschillende factoren om rekening mee te houden.

Factor 1: Kosten (TER en meer)

De meest voor de hand liggende factor zijn de kosten. Maar let op: het is niet zo simpel als alleen naar de TER (Total Expense Ratio) kijken.

• TER (Total Expense Ratio) – Dit is het percentage dat jaarlijks van je belegging afgaat voor beheerkosten. Bij de meeste indexfondsen ligt dit tussen 0,10 procent en 0,50 procent. Hoe lager, hoe beter.

Maar de TER is niet het hele verhaal. Er zijn meer kosten die niet in de TER zitten:

Dividendlekkage

Wanneer bedrijven dividend uitkeren, wordt daar in veel landen belasting over ingehouden. Afhankelijk van waar het fonds gevestigd is (het “domicilie”), kan een deel van deze belasting niet worden teruggevorderd. Dit heet dividendlekkage.

Nederlandse fondsen (zoals Meesman, Brand New Day, Actiam) hebben weinig dividendlekkage (ongeveer 0,4-1 procent van het dividend). Ierse ETF’s (zoals Vanguard, iShares) hebben meer dividendlekkage (ongeveer 11-12 procent van het dividend). Amerikaanse ETF’s zitten daar tussenin (ongeveer 4-5 procent van het dividend).

Bij een gemiddeld dividendrendement van 2,5 procent betekent dit:

• Nederlandse fondsen: 0,01-0,03 procent extra kosten per jaar
• Amerikaanse ETF’s: 0,10-0,14 procent extra kosten per jaar
• Ierse ETF’s: 0,28-0,30 procent extra kosten per jaar

Interne transactiekosten

Wanneer een fonds aandelen koopt of verkoopt (bijvoorbeeld omdat de index wijzigt), maakt het transactiekosten. Deze zitten niet in de TER. Bij de meeste fondsen zijn dit ongeveer 0,01-0,05 procent per jaar.

Securities lending

Sommige fondsen lenen aandelen uit aan partijen die willen short gaan. Dit levert inkomsten op die de kosten verlagen. Maar het brengt ook een klein risico met zich mee. Bij Vanguard ETF’s levert dit bijvoorbeeld ongeveer 0,01 procent extra rendement op.

Broker kosten

Als je ETF’s koopt via een broker, betaal je vaak transactiekosten. Bij sommige brokers zijn bepaalde ETF’s gratis te kopen, bij andere betaal je €1-€3 per transactie. Als je maandelijks €100 inlegt en €2 transactiekosten betaalt, zijn dat 2 procent kosten – veel meer dan de TER!

Bij traditionele indexfondsen (zoals Meesman) zijn er vaak geen transactiekosten, maar soms wel een vast percentage beheerkosten bovenop de TER.

Factor 2: Gemak en automatisering

Voor veel beleggers is gemak belangrijker dan het laatste tiende procent aan kosten besparen.

• Automatisch inleggen – Bij fondsen zoals Meesman, Brand New Day en Actiam kun je een automatische maandelijkse incasso instellen. Het geld wordt automatisch belegd zonder dat je er naar om hoeft te kijken. Bij ETF’s moet je meestal handmatig inloggen bij je broker en een order plaatsen.
• Minimale inleg – Sommige fondsen hebben een minimale inleg. Meesman heeft bijvoorbeeld geen minimum, je kunt beginnen met €10 per maand. Bij brokers hangt het af van de aankoopkosten of het zin heeft om kleine bedragen te beleggen.
• Herbalanceren – Als je meerdere fondsen hebt (bijvoorbeeld wereldwijd + emerging markets), moet je soms herbalanceren om je gewenste verdeling te behouden. Bij sommige aanbieders gebeurt dit automatisch, bij anderen moet je het zelf doen.

Factor 3: Fiscale behandeling

De fiscale behandeling van indexfondsen verschilt per type.

• Nederlandse fondsen – Houden 15 procent dividendbelasting in, die je kunt verrekenen in je aangifte. Dit gebeurt buiten box 3, dus je krijgt het altijd terug, ook als je geen ander inkomen hebt.
• Ierse ETF’s – Houden geen dividendbelasting in bij jou. Je betaalt alleen box 3 belasting over je totale vermogen.
• Amerikaanse ETF’s – Houden 15 procent dividendbelasting in. Deze kun je alleen verrekenen in box 3, en alleen als je genoeg box 3 belasting betaalt. Voor veel mensen betekent dit dat een deel van de dividendbelasting verloren gaat.

Voor de meeste Nederlandse beleggers zijn Ierse ETF’s of Nederlandse fondsen fiscaal het meest aantrekkelijk.

Factor 4: Spreiding

Hoe breder de spreiding, hoe lager het risico. Een wereldwijd fonds dat zowel ontwikkelde als opkomende landen omvat, is breder gespreid dan een fonds dat alleen de VS volgt.

Sommige fondsen bevatten ook small caps (kleinere bedrijven), wat de spreiding verder vergroot. Het Meesman Aandelen Wereldwijd Totaal fonds bevat bijvoorbeeld ook small caps en emerging markets, terwijl veel MSCI World fondsen alleen grote bedrijven in ontwikkelde landen bevatten.

Factor 5: Tracking difference

De tracking difference is het verschil tussen het rendement van de index en het rendement van het fonds. Idealiter is dit verschil gelijk aan de kosten, maar in de praktijk kan het iets afwijken.

Een fonds met een lage TER maar een hoge tracking difference is duurder dan het lijkt. Omgekeerd kan een fonds met een hogere TER maar lagere tracking difference door bijvoorbeeld securities lending toch goedkoper uitpakken.

Factor 6: Duurzaamheid (ESG)

Steeds meer beleggers willen duurzaam beleggen. Veel indexfondsen hebben een ESG-variant (Environmental, Social, Governance) die bedrijven uitsluit op basis van duurzaamheidscriteria.

Nederlandse fondsen zoals Meesman, Brand New Day en Actiam sluiten bijvoorbeeld wapenfabrikanten, tabaksproducenten en bedrijven met slechte mensenrechten uit. Dit kan je rendement iets verlagen (omdat je minder gespreid bent), maar past beter bij je waarden.

Er zijn ook specifieke duurzame indexfondsen die alleen beleggen in bedrijven met een hoge ESG-score.

De goedkoopste indexfondsen

Welke indexfondsen zijn nu het goedkoopst? Dat hangt af van hoe je “goedkoop” definieert. We kijken naar de totale kosten, inclusief dividendlekkage en broker kosten.

Goedkoopste wereldwijde ETF’s (via broker)

Als je via een broker belegt en voldoende inlegt om transactiekosten te minimaliseren, zijn dit de goedkoopste opties:

1. Vanguard FTSE All-World UCITS ETF (VWCE)

• TER: 0,22%
• Dividendlekkage: ~0,30% (bij 2,5% dividend)
• Totale kosten: ~0,52% per jaar
• Voordeel: Zeer breed gespreid (ontwikkelde + opkomende landen), accumulating (dividend wordt automatisch herbelegd)
• Nadeel: Ierse ETF, dus dividendlekkage

2. Vanguard FTSE Developed World UCITS ETF (VEVE)

• TER: 0,12%
• Dividendlekkage: ~0,30%
• Totale kosten: ~0,42% per jaar
• Voordeel: Lage TER
• Nadeel: Geen emerging markets

3. iShares MSCI World UCITS ETF (IWDA)

• TER: 0,20%
• Dividendlekkage: ~0,30%
• Totale kosten: ~0,50% per jaar
• Voordeel: Zeer liquide, veel verhandeld
• Nadeel: Geen emerging markets

Goedkoopste Nederlandse indexfondsen

Als je het gemak van automatisch inleggen wilt en geen broker wilt gebruiken, zijn Nederlandse fondsen een goede optie. De totale kosten lijken hoger door dividendlekkage, maar in de praktijk zijn ze vergelijkbaar of zelfs lager door lagere dividendlekkage en geen transactiekosten.

1. Northern Trust fondsen (via Brand New Day of Rabobank)

• TER: 0,15-0,20%
• Dividendlekkage: ~0,01-0,03%
• Broker kosten: 0,08-0,24% (afhankelijk van vermogen en broker)
• Totale kosten: ~0,24-0,47% per jaar
• Voordeel: Lage dividendlekkage, Nederlandse fiscale behandeling
• Nadeel: Alleen via bepaalde brokers/platforms beschikbaar

2. Meesman Aandelen Wereldwijd Totaal

• TER: 0,50%
• Dividendlekkage: ~0,01-0,03%
• Broker kosten: €0
• Totale kosten: ~0,51-0,53% per jaar
• Voordeel: Zeer breed gespreid (inclusief small caps en emerging markets), automatisch inleggen, geen minimum, Nederlandse fiscale behandeling
• Nadeel: Hogere TER

3. Actiam Responsible Index Fund Equity World

• TER: 0,17%
• Dividendlekkage: ~0,01-0,03%
• Broker kosten: Afhankelijk van platform
• Totale kosten: ~0,18-0,20% + broker kosten
• Voordeel: Lage TER, duurzaam (ESG)
• Nadeel: Minder breed beschikbaar

Vergelijkingstabel

Vergelijk indexfondsen op basi svan TER, dividendlekkage, kosten en spreiding.

EM = Emerging Markets, SC = Small Caps

Welk indexfonds past bij jou?

Er is geen “beste” indexfonds voor iedereen. Het hangt af van je situatie en voorkeuren.

Kies voor Nederlandse fondsen (Meesman, BND, Actiam) als je:

• automatisch maandelijks wilt inleggen zonder er naar om te kijken
• kleine bedragen wilt beleggen (€50-€200 per maand)
• het liefst alles in één fonds wilt (wereldwijd + emerging markets + small caps)
• geen tijd of zin hebt om je in brokers te verdiepen
• waarde hecht aan Nederlandse toezichthouders (AFM, DNB)

Kies voor Ierse ETF’s (Vanguard, iShares) als je:

• grotere bedragen in één keer wilt beleggen
• flexibiliteit wilt (kopen en verkopen wanneer je wilt)
• bereid bent zelf orders te plaatsen bij een broker
• de allerlaagste TER wilt
• meerdere fondsen wilt combineren voor een eigen mix

Of ga voor Amerikaanse ETF’s (Vanguard US) als je:

• toegang hebt tot Amerikaanse brokers
• zeer grote bedragen belegt (waardoor de lagere kosten opwegen tegen fiscale nadelen)
• specifiek in de Amerikaanse markt wilt beleggen

Veelgemaakte fouten bij indexfondsen vergelijken

Als beginnende belegger is de kans groot dat je te snel wil gaan en een fout maakt. Wij raden altijd aan om eerst kennis en advies in te winnen, en dan pas keuze’s te maken. Check hieronder diverse veelgemaakte fouten die jij kunt voorkomen.

Fout 1: Alleen naar de TER kijken

De TER is belangrijk, maar niet het hele verhaal. Dividendlekkage, transactiekosten en broker kosten kunnen het totaalplaatje flink veranderen. Een fonds met 0,12 procent TER kan duurder zijn dan een fonds met 0,50 procent TER als je alle kosten meerekent.

Fout 2: Te veel fondsen kopen

Sommige beleggers denken dat ze beter gespreid zijn als ze 10 verschillende indexfondsen kopen. Maar als al die fondsen dezelfde index volgen (bijvoorbeeld MSCI World), ben je niet beter gespreid. Je betaalt wel meer transactiekosten en maakt het jezelf onnodig ingewikkeld.

Één wereldwijd fonds is voor de meeste beleggers voldoende. Eventueel aangevuld met een emerging markets fonds of small cap fonds als je extra spreiding wilt.

Fout 3: Te vaak switchen tussen fondsen

Als je leest dat een ander fonds 0,05 procent goedkoper is, is de verleiding groot om over te stappen. Maar let op: bij verkopen betaal je vaak transactiekosten, en mogelijk belasting. Deze kosten kunnen hoger zijn dan wat je bespaart.

Kies een goed fonds en blijf erbij. Consistentie is belangrijker dan het laatste tiende procent optimaliseren.

Fout 4: Vergeten dat kosten kunnen wijzigen

De kosten die je nu ziet, kunnen in de toekomst veranderen. Fondsen kunnen hun TER verhogen of verlagen. Dividendlekkage kan wijzigen door veranderende belastingverdragen. Broker kosten kunnen aangepast worden.

Kies daarom een betrouwbare aanbieder met een goede reputatie, niet alleen de goedkoopste op dit moment.

Fout 5: Duurzaamheid vergeten

Als duurzaamheid belangrijk voor je is, kijk dan goed naar wat een fonds uitsluit. Sommige “ESG” fondsen sluiten alleen de allerergste bedrijven uit, andere hanteren strenge criteria. Lees de factsheet en het beleid van het fonds.

Praktische tips voor het kiezen van een indexfonds

Wil je beginnen met het investeren in indexfondsen? Lees onze praktische tips voor een vlotte en solide start.

Tip 1: Begin simpel

Als je net begint met beleggen, kies dan één wereldwijd indexfonds en leg daar maandelijks een vast bedrag in. Maak het jezelf niet te ingewikkeld met meerdere fondsen, rebalanceren en optimaliseren. Dat komt later wel.

Goede startersopties:

•Meesman Aandelen Wereldwijd Totaal (automatisch inleggen, geen gedoe)

•Vanguard FTSE All-World (VWCE) via DEGIRO of Interactive Brokers (als je via een broker wilt)

Tip 2: Automatiseer

Zet een automatische maandelijkse inleg op. Dit zorgt ervoor dat je consistent belegt, ongeacht of de beurs stijgt of daalt. Dit heet “dollar cost averaging” en zorgt ervoor dat je gemiddeld een goede prijs betaalt.

Bij Meesman, Brand New Day en Actiam kan dit automatisch. Bij brokers kun je vaak een terugkerende order instellen.

Tip 3: Kijk verder dan alleen kosten

Ja, kosten zijn belangrijk. Maar gemak, betrouwbaarheid en je eigen discipline zijn minstens zo belangrijk. Een fonds met 0,1 procent hogere kosten waar je consistent in blijft beleggen, is beter dan het goedkoopste fonds waar je na een jaar mee stopt omdat het te ingewikkeld is.

Tip 4: Denk lange termijn

Indexbeleggen is een marathon, geen sprint. Je gaat dit 20, 30 of 40 jaar volhouden. Kies daarom een aanpak die je vol kunt houden. Niet de aanpak die theoretisch het meeste oplevert, maar de aanpak waar je je prettig bij voelt.

Tip 5: Blijf leren

De wereld van indexbeleggen verandert. Nieuwe fondsen komen beschikbaar, kosten dalen, regelgeving wijzigt. Blijf jezelf informeren, maar laat je niet gek maken. Een keer per jaar je strategie evalueren is voldoende.

Conclusie: kies wat bij jou past

Het “beste” indexfonds bestaat niet. Het hangt af van je situatie, voorkeuren en discipline. De verschillen in kosten tussen de populairste indexfondsen zijn relatief klein. Belangrijker is dat je een fonds kiest waar je je prettig bij voelt en waar je consistent in blijft beleggen.

Voor beginnende beleggers die het simpel willen houden, is Meesman Aandelen Wereldwijd Totaal een uitstekende keuze. Je kunt automatisch inleggen, het fonds is breed gespreid en je hoeft nergens over na te denken.

Voor beleggers die meer controle willen en grotere bedragen beleggen, zijn Ierse ETF’s zoals Vanguard FTSE All-World (VWCE) of iShares MSCI World (IWDA) goede opties. Je betaalt iets lagere kosten, maar moet wel zelf actief orders plaatsen.

Het allerbelangrijkste is dat je begint. De perfecte strategie die je nooit uitvoert, is slechter dan een goede strategie die je wel volhoudt. Kies een fonds, zet een automatische maandelijkse inleg op en blijf volhouden. Over 20-30 jaar zul je blij zijn dat je bent begonnen.

Disclaimer: Dit artikel is bedoeld als informatief en educatief materiaal en vormt geen financieel advies. Beleggen brengt risico’s met zich mee en je kunt je inleg verliezen. De genoemde kosten en voorwaarden kunnen in de toekomst wijzigen. Doe altijd je eigen onderzoek en overweeg advies in te winnen bij een financieel adviseur voordat je belegt.

Veelgestelde vragen